بررسی میراث عرفان ایرانی در اشعار محمدرضا شفیعی کدکنی، قیصر امین پور و سید حسن حسینی

دانشگاه بوعلی سینا مشخصات رساله/پایان نامه تحصیلی عنوان: بررسی میراث عرفان ایرانی در اشعار محمدرضا شفیعی کدکنی، قیصر امین پور و سید حسن حسینی نام نویسنده: فروغ خانی نام استاد راهنما: دکتر مهدی شریفیان نام استاد مشاور: دکتر نجمه نظری دانشکده?:ادبیات و علوم انسانی گروه آموزشی: زبان و ادبیات فارسی رشته تحصیلی: زبان و ادبیات فارسی گرایش تحصیلی: زبان و ادبیات فارسی مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد تاریخ تصویب: 20/7/1388 تاریخ دفاع: 7/7/1389 تعداد صفحات: 161 چکیده یکی از موضوعات عمده ی شعر فارسی، عرفان است که از دیرباز ، میان شاعران این مرز و بوم جلوه ای خاص داشته است و آن ها با بهره گیری از افکار ناب عرفانی ، اشعاری زیبا و دلنشین سروده اند . اگرچه در دوره ی معاصر، آموزه های عرفانی شاعران عارف مسلک گذشته نظیر حافظ و مولانا دیگر نمود پیدا نمی کند؛ اما از آن جا که عرفان با جان و دل مردم ایران آمیخته است و شعر بهترین حوزه برای نمودار کردن عواطف و افکار درونی شاعر است، می توان جلوه هایی از این اندیشه های ناب را در اشعار این دوره هم مشاهده کرد . در میان شاعران معاصر، محمدرضا شفیعی کدکنی ( م . سرشک )،قیصر امین پور و سید حسن حسینی از شاعرانی هستند که به دلیل تحصیل در رشته ی زبان و ادبیات فارسی و انس و پیوند با متون صوفیّه و اشعار عرفانی، در سروده های خود از مباحث عرفانی بهره گرفته اند و می توان انعکاس عرفان آزاد اندیش و پویای خراسان را در شعر آن ها مشاهده کرد. این سه شاعر با توجه به دیدگاه های نزدیکشان، از عرفانی مشابه برخوردارند و طرز تلقی آن ها نسبت به مباحث هستی شناسی و معرفتی و تأملات سیاسی- اجتماعی و فرهنگی و عرفانی ، تقریباً مشابه است . البته میزان بهره گیری این سه شاعر نام آشنا، از موضوعات عرفانی به یک مقدار نیست و در این میان م.سرشک از اهمیّت بیشتری برخوردار است و در مجموعه-ی « هزاره ی دوم آهوی کوهی» عمّده ترین تأملات فلسفی و عرفانی خود را نمایان ساخته است . جایگاه قیصر امین پور ، بعد از م . سرشک می باشد و بیشترین اندیشه های عرفانی خود را در واپسین دفترهای خود ( گل ها همه آفتابگردانند و دستور زبان عشق ) نمودار ساخته است . سید حسن حسینی نیز ، در دفترهای شعر و نثر خود ، این اندیشه ها را بصورت پراکنده به کار برده است. در این جستار، به بررسی بازتاب اندیشه های عرفان ایـرانی، در سـروده های این سه شاعر می پردازیم و مباحث هستی شناسی و معرفتی و تأملات سیاسی- اجتماعی و فرهنگی مرتبط با اندیشه های عرفانی را در سروده های آن ها بررسی می نماییم. واژه های کلیدی: تصوّف،عرفان، محمدرضا شفیعی کدکنی،قیصر امین پور، سید حسن حسینی.